હાઉસ રેન્ટ એલાઉન્સ (HRA)

• પગારદાર વ્યક્તિઓ, જેઓ ભાડાના મકાનોમાં રહે છે, તેઓ તેમના કરને આંશિક રીતે અથવા સંપૂર્ણ રીતે ઘટાડવા માટે હાઉસ રેન્ટ એલાઉન્સ (HRA) નો દાવો કરી શકે છે.

• આ ભથ્થું ભાડાના આવાસને લગતા ખર્ચ માટે છે. જો તમે ભાડાના આવાસમાં રહેતા નથી, તો આ ભથ્થું સંપૂર્ણપણે કરપાત્ર છે.

( મહેરબાની કરીને નોંધ કરો કે જો તમે નાણાકીય વર્ષ 2022-23 (AY 2023-24) થી નવી કર વ્યવસ્થા (નવો સ્લેબ) પસંદ કરો છો તો મકાન ભાડા ભથ્થાની કર મુક્તિ ઉપલબ્ધ નથી.)

એચ.આર.એ. આવકવેરામાં ઘર ભાડું ભથ્થું છે. તેનો અર્થ એ છે કે ભાડાની ચુકવણી માટે મળેલ પગાર ઘટક અને કલમ 10(13A) હેઠળ કરપાત્ર પગારમાંથી કપાત તરીકે માન્ય છે.

ઉપલબ્ધ કપાત નીચેની રકમમાંથી ઓછામાં ઓછી HRA રૂપી બાદ મળવાપાત્ર રહેશે:

• વાસ્તવિક HRA પ્રાપ્ત ( પગાર માં મળેલ HRA).

• મેટ્રો શહેરોમાં રહેતા લોકો માટે વધુમાં વધુ 50%. [મૂળભૂત બેઝિક પગાર + મોંઘવારી ભથ્થું DA ના 50% ]

• નોન-મેટ્રોમાં રહેતા લોકો માટે વધુમાં વધુ 40%. [મૂળભૂત બેઝિક પગાર + મોંઘવારી ભથ્થું DA ના 40% ]

• ચૂકવવામાં આવેલું વાસ્તવિક ભાડું મૂળભૂત પગાર + DAના 10% થી ઘટાડવું. [ ચૂકવેલ ઘરભાડું - (મૂળભૂત બેઝિક પગાર +DA) ના 10%]

હા, તમે HRA નો દાવો કરી શકો છો કારણ કે તમારી હોમ લોનના વ્યાજની કપાત પર તેનો કોઈ પ્રભાવ નથી. બંનેનો દાવો કરી શકાય છે.

• નીચે નિર્દિષ્ટ શરતો નું પાલન થવું જરૂરી છે:

1. તમે અલગ શહેરમાં લોન પર ઘર ધરાવતા હોવ અને અલગ શહેર માં ભાડાના આવાસમાં રહેતા હોવા જોઈએ.

2. તમે હોમલોન ચાલુ બાંધકામ હેઠળની મિલકત પર કરી છે અને તેથી તમે અલગ ભાડા ના આવાસમાં રહો છો.

• જો તમે ભાડા પર મકાન લીધું હોય અને વાર્ષિક રૂ. 1 લાખથી વધુની ચુકવણી કરી રહ્યા હોવ તો - મકાનમાલિકનો PAN લેવાનું યાદ રાખો. નહિંતર, તમે HRA મુક્તિ ગુમાવી શકો છો.

• PAN વગરના મકાનમાલિકોએ 10 ઑક્ટોબર 2013 ના પરિપત્ર નં. 8/2013 મુજબ, તેમની પાસે PAN ના હોય તો તેમ જણાવતા સ્વ-ઘોષણા પર સહી કરવી આવશ્યક છે.

• NRI અને વાર્ષિક 2.5 લાખ તથા તેથી વધુ મકાનમાલિકોને ભાડુ ચૂકવતા ભાડુઆતોએ ભાડાની ચુકવણી કરતા પહેલા 30% અને 10% પ્રમાણે TDS કાપવાનું યાદ રાખવું જોઈએ.

અમદાવાદ માં નોકરી કરતા શ્રી વિષ્ણુભાઈ એ ભાડા પર રહેઠાણ લીધું છે જેના માટે તેઓ નાણાકીય વર્ષ (FY) 2022-23 દરમિયાન દર મહિને રૂ. 15,000 ચૂકવે છે. તેને માસિક રૂ. 25,000નો મૂળ પગાર અને રૂ. 2,000નું DA મળે છે, જે પગારનો એક ભાગ બને છે. તેને વર્ષ દરમિયાન તેના એમ્પ્લોયર પાસેથી રૂ. 1 લાખનો HRA પણ મળે છે.

ચાલો આપણે HRA ઘટકને સમજીએ કે જેને નાણાકીય વર્ષ 2021-22 દરમિયાન આવકવેરામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવશે. આપેલ માહિતી મુજબ, નીચેની ગણતરી કરો:

• HRA પ્રાપ્ત થયું – રૂ. 1 લાખ

• મૂળભૂત પગારના 50% અને ડી.એ. = રૂ 1,62,000 (50%*(રૂ. 25,000+ રૂ. 2,000)*12 મહિના)

• ચૂકવવામાં આવેલ વાસ્તવિક ભાડું (-) મૂળભૂત બેઝિક પગારના 10%+D.A. = રૂ 1,47,600 [1,80,000 – 10%(3,24,000)]

તેથી, ઉપરના ઉદાહરણમાં એમ્પ્લોયર પાસેથી મેળવેલ સંપૂર્ણ 1,00,000 HRA આવકવેરા માંથી મુક્ત છે.

બાદ મળવા પાત્ર HRAને ઓળખવા માટે અમે દ્વારકેશ ભાઈ નામ ના કાલ્પનિક ઉદાહરણનો ઉપયોગ કરીશુ. જો આપણે ધ્યાનમાં લઈએ કે તેઓ પાટણ શહેર મા રહેવાની જગ્યા ભાડે રાખી રહે છે, જેના માટે તેઓએ દર મહિને રૂ. 9500 ખર્ચવા પડે છે, તો અમારા HRA ગણતરીના આધારે તેમનું પગાર માળખું નીચે મુજબ છે.

• મૂળ બેઝિક પગાર રૂ. 5,00,000

• HRA રૂ. 75,000

• LTA રૂ. 25,000

• મેડિકલ ભથ્થું રૂ. 1250

• અન્ય હેડ્સ હેઠળ વિશેષ ભથ્થું રૂ. 12,500

ઘટકો ઉમેરીને, દ્વારકેશભાઈ નો કુલ વાર્ષિક પગાર = રૂ. 6,13,750

દ્વારકેશભાઈ એ વર્ષ દરમિયાન ચૂકવેલ ઘરભાડું = રૂ. 1,14,000

• HRA ભથ્થા ની ગણતરી નીચે પ્રમાણે છે -

1. વાસ્તવિક મકાન ભાડું ભથ્થું HRA = રૂ. 75,000

2. ચૂકવવામાં આવેલ વાસ્તવિક ભાડું (-) મૂળભૂત બેઝિક પગારના 10% = રૂ.64,000 [1,14,000 – 10%(5,00,000)]

3. મૂળભૂત પગારના 40% = 2,00,000 [40%(5,00,000)]

આ 3 રકમમાંથી ઓછામાં ઓછી રકમ બાદ મળવા પાત્ર HRA તરીકે ગણવામાં આવતું હોવાથી દ્વારકેશભાઈ ને રૂ. 64,000 પ્રાપ્ત કુલ મકાન ભાડા ભથ્થામાંથી મુક્તિ મળશે અને બાકી રહેલ HRA ની રકમ રૂ. 11,000 ( 64,000- 75,000) કરપાત્ર થશે.

આને એક ઉદાહરણથી સમજીએ.

• સમીક્ષા અમદાવાદમાં એક AMC માં કામ કરે છે. જો કે તેણીની કંપની તેણીને એચ.આર.એ. પ્રદાન કરે છે, તે તેના માતાપિતા સાથે તેમના ઘરમાં રહે છે અને ભાડાના આવાસમાં નહીં. તે આ ભથ્થાનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરી શકે?

સમીક્ષા તેના માતા-પિતાને ભાડું ચૂકવી શકે છે. અને આપેલા ભથ્થાનો દાવો કરી શકે છે. તેણીએ તેના માતાપિતા સાથે ભાડા કરાર કરવો પડશે અને દર મહિને તેમને પૈસા ટ્રાન્સફર કરવા પડશે. આ રીતે, સમીક્ષા ટેક્સની બચત કરતી વખતે તેના માતા-પિતાને એક સરસ ચેષ્ટા કરી શકે છે. ઉપરાંત, સમિક્ષાના માતાપિતાએ તેમના આવકવેરા રિટર્નમાં આવક તરીકે ચૂકવેલ ભાડાની જાણ કરવાની જરૂર છે. જો તેમની અન્ય આવક મૂળભૂત મુક્તિ મર્યાદાથી ઓછી હોય અથવા ઓછા ટેક્સ સ્લેબ પર કરપાત્ર હોય, તો તેઓ કુટુંબની આવક પર કર બચાવી શકે છે.

(કાયદેસર રીતે તમે તમારા માતા-પિતા ને મકાન ભાડું ચૂકવી HRA નો લાભ મેળવી શકો છો. (પત્ની તથા બાળકોને ચુકવેલ મકાન ભાડા પર HRA કપાત લાભ મેળવી શકાય નહિ જેની નોંધ લેવી)

જો તમે રહેણાંક આવાસમાં રહેવા માટે ભાડું ચૂકવો છો પરંતુ તમારા એમ્પ્લોયર પાસેથી HRA મેળવતા નથી, તો પણ તમે કલમ 80GG હેઠળ કપાતનો દાવો કરી શકો છો. આ કપાતનો દાવો કરવા માટે જે શરતો પૂરી કરવી આવશ્યક છે:

1. તમે સ્વ-રોજગાર અથવા પગારદાર છો.

2. તમે જે વર્ષ માટે 80GG ક્લેમ કરી રહ્યાં છો તે વર્ષ દરમિયાન તમને કોઈપણ સમયે HRA પ્રાપ્ત થયો નથી.

3. તમે અથવા તમારા જીવનસાથી અથવા તમારા સગીર બાળક અથવા HUF કે જેના તમે સભ્ય છો - તમે હાલમાં જ્યાં રહો છો તે સ્થાન પર કોઈ રહેણાંક આવાસની માલિકી ધરાવતા નથી.

જો તમે ઉપર દર્શાવેલ સ્થળ સિવાયની કોઈ રહેણાંક મિલકત ધરાવો છો, તો તમારે તે મિલકતના લાભનો સ્વ-કબજો તરીકે દાવો કરવો જોઈએ નહીં. અન્ય મિલકતને 80GG કપાતનો દાવો કરવા માટે છોડવામાં આવી હોવાનું માનવામાં આવશે.

નીચેનામાંથી ઓછામાં ઓછાને કરમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવશે:

• દર મહિને રૂ. 5,000;

• સમાયોજિત કુલ આવકના 25%*;

• વાસ્તવિક ભાડું સમાયોજિત કુલ આવકના 10% કરતા ઓછું હોવું જોઈએ*

· સમાયોજિત કુલ (ગ્રોસ જી.ટી.આઈ) આવકની ગણતરી નીચે પ્રમાણે કરવામાં આવે છે:

કુલ આવક માઈનસ (i) લાંબા ગાળાના મૂડી લાભ માઈનસ (ii) કલમ 111A હેઠળ ટૂંકા ગાળાનો મૂડી લાભ માઈનસ (iii) કલમ 115A હેઠળ આવક અથવા 115D માઈનસ (iv) કપાત 80C થી 80U (કલમ 80GG હેઠળની કપાત સિવાય).

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો

જો તમે તમારા રહેણાંક આવાસ માટે ભાડું ચૂકવો છો તો તમે HRA પર કર મુક્તિનો દાવો કરી શકો છો.

હું HRA મુક્તિનો દાવો કેવી રીતે કરી શકું?

તમે તમારા ટેક્સ વકીલને ભાડાની રસીદો અને ભાડા કરાર નો પુરાવો સબમિટ કરીને HRA મુક્તિનો દાવો કરી શકો છો.

સ્વ-રોજગાર ધરાવતી વ્યક્તિ HRA મુક્તિનો દાવો કરી શકતી નથી. માત્ર પગારદાર વ્યક્તિ જ તેમના પગાર પેકેજમાં HRA ઘટક ધરાવતી વ્યક્તિ HRA મુક્તિનો દાવો કરી શકે છે.

એમ્પ્લોયર બેલેન્સ HRA પર લાગુ ટેક્સ સ્લેબ દરો પર TDS કાપે છે, જે કરમુક્ત નથી.

પગારદાર કર્મચારીઓ કે જેઓ પગારના ભાગ રૂપે મકાન ભાડું ભથ્થું મેળવે છે અને ભાડું ચૂકવે છે, તેઓ તેમના કરપાત્ર પગારને સંપૂર્ણ અથવા આંશિક રીતે ઘટાડવા માટે HRA મુક્તિનો દાવો કરી શકે છે.

સેક્શન 10(13A) માં નિર્ધારિત શરતો અનુસાર કર્મચારી દ્વારા પ્રાપ્ત મકાન ભાડા ભથ્થાને આંશિક અથવા સંપૂર્ણ મુક્તિ આપવામાં આવે છે.

કર્મચારી દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલ વાસ્તવિક HRA

નોન-મેટ્રો શહેર માટે 40% પગાર અથવા જો ભાડાની મિલકત મુંબઈ, નવી દિલ્હી, કોલકાતા અને ચેન્નાઈ જેવા મેટ્રો શહેરોમાં હોય તો પગારના 50%

ચ

ઉપરની ગણતરી માટે, પગારમાં મૂળભૂત, મોંઘવારી ભથ્થું અને કમિશનની નિશ્ચિત ટકાવારીનો સમાવેશ થશે.

સાચી કાયદાકીય રીત અને સલાહ સૂચન માટે આજે જ અમારો સંપર્ક કરો - 8128714508 - અહીં ટચ કરો.

જો ફોર્મ 16 માં HRA નો ઉલ્લેખ નથી, તો તેનો અર્થ એ છે કે તમારા એમ્પ્લોયરએ HRA નો અલગ ઘટક પ્રદાન કર્યો નથી. જ્યારે એમ્પ્લોયર HRA તરફ અલગ ઘટક આપે છે ત્યારે HRA 10(13A) હેઠળ દાવો કરી શકાય છે. તેની ગેરહાજરીમાં, તમે કલમ 80GG હેઠળ ચૂકવેલ ભાડા માટે દાવો કરી શકો છો.

HRA પ્રમાણપત્ર એ એક પ્રમાણપત્ર છે જે સરકારી કર્મચારી દ્વારા નિર્ધારિત પ્રક્રિયા અનુસાર સરકારી આવાસનો લાભ ન ​​મેળવવા માટે મકાન ભાડા ભથ્થાનો દાવો કરવા માટે આપવામાં આવે છે.

મકાન ભાડા ભથ્થામાં કપાતનો દાવો કરવા માટે ભાડાની રસીદો અને ભાડા કરાર જેવા દસ્તાવેજો ટેક્ષ વકીલને સબમિટ કરવા આવશ્યક છે. જો ભાડાની ચુકવણી વાર્ષિક રૂ. 1 લાખથી વધુ હોય, તો મકાનમાલિકનું PAN સબમિટ કરવું આવશ્યક છે. આ પુરાવાઓના આધારે, નોકરીદાતાઓ ફોર્મ 16 માં HRA માટે મુક્તિ આપશે.

મકાન ભાડા ભથ્થાની કપાતનો દાવો કરવા માટે પુરાવા તરીકે ભાડાની રસીદો અથવા ભાડા કરારની નકલ સબમિટ કરવી ફરજિયાત છે.

જો એચઆરએ મુક્તિ માટેનો પુરાવો એમ્પ્લોયરને સબમિટ કરવામાં ન આવે અથવા આઈટીઆરમાં એચ.આર.એ. કપાતનો દાવો ન કરવામાં આવે તો શું થશે?

જો તમે જાહેર કરેલ ભાડાના પુરાવા સબમિટ કરતી વખતે તમારા એમ્પ્લોયરને ભાડાની રસીદ અથવા ભાડા કરારની નકલ સબમિટ કરવાનું ચૂકી ગયા હો, તો તમે ITR ફાઇલ કરતી વખતે HRA કપાતનો દાવો કરી શકો છો.

જો તમે તમારું રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે HRA નો દાવો કરવાનું ચૂકી જાઓ છો, તો તમે આકારણી વર્ષની 31મી ડિસેમ્બર પહેલાં અથવા આકારણી પૂર્ણ થયા પછી, જે વહેલું હોય તે પહેલાં ભૂલ સુધારવા માટે સુધારેલું રિટર્ન ફાઇલ કરી શકો છો.

કલમ 10(13A) મુજબ, કર્મચારી એમ્પ્લોયર પાસેથી પ્રાપ્ત વાસ્તવિક HRA ઘટક સુધી મહત્તમ HRA કપાતનો દાવો કરી શકે છે.

જે વ્યક્તિઓ ભાડું ચૂકવે છે પરંતુ મકાન ભાડું ભથ્થું મેળવતા નથી તેઓ કલમ 80GG હેઠળ કપાતનો દાવો કરી શકે છે. ઉપરાંત, આ કપાતનો દાવો કરવા માટે વ્યક્તિ, જીવનસાથી અથવા બાળકો રોજગાર, વ્યવસાય અથવા સ્થાન જ્યાં વ્યક્તિ સામાન્ય રીતે રહે છે ત્યાં ઘરની મિલકત ધરાવવી જોઈએ નહીં.